Τοπλού

Τοπλού
Hμιορεινός οικισμός (υψόμ. 160 μ.), στην πρώην επαρχία Σητείας, του νομού Λασιθίου. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Παλαιοκάστρου. Τ. μονή. Μοναστήρι στην περιοχή Σητείας της Κρήτης, η ονομασία του οποίου ανάγεται στα χρόνια της τουρκοκρατίας, και συγκεκριμένα στον 18o αι. Στα χρόνια της βενετοκρατίας ήταν γνωστή με την ονομασία Ακρωτηριανή Κυρία, που αποδιδόταν στο μεγάλο μοναστήρι της Θεοτόκου, το οποίο βρισκόταν στο ανατολικό άκρο του νησιού. Η κατοπινή ονομασία Τ. οφειλόταν στο γεγονός ότι είχε την άδεια να χρησιμοποιεί πυροβόλα για άμυνα ή προειδοποίηση ενδεχόμενου κινδύνου, επειδή βρισκόταν σε απόμερη τοποθεσία και μπορούσε εύκολα να προσβληθεί από πειρατές. Ιδρύθηκε το 1350 και προικίστηκε από τους Κορνάρους της Σητείας, ανακαινίστηκε δε ριζικά γύρω στο 1600 από τον λόγιο μοναχό Γαβριήλ Παντόγαλο, όπως μαρτυρούν οι ωραιότατες κτιτορικές επιγραφές του οικοδομήματος. Σε έγγραφο του 1786 καλείται «Ακρωτήριν, ήτοι το Μεγάλον Μοναστήριν». Κατά την εισβολή των Ελλήνων στη Σητεία (1828) και μετά την καταστροφή των Τούρκων στις τοποθεσίες Λιθήνες και Ετιάν, περισσότεροι από 1.000 Τούρκοι βρήκαν καταφύγιο στο μοναστήρι αυτό· εκεί πολιορκήθηκαν από 500 Έλληνες με επικεφαλής τους I. Κοντό, I. Μακρή, Σήφη Δεμιρτζάκη κ.ά., που τους ανάγκασαν να συνθηκολογήσουν. Στη μ.Τ. βρίσκεται η εικόνα «Μέγας ει Κύριε» (1770) και επιγραφή του 2ου αι. π.Χ. από την Ίτανο. Στη μ.Τ. ανήκουν ακόμα η μονή Παπλιανής και ο ναός του Aγίου Ιωάννη του Θεολόγου.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • Ακρωτηριανής Παναγίας (Τοπλού), μονή — Ανδρικό ιστορικό μοναστήρι του νομού Λασιθίου. Βλ. λ. Τοπλού (μονή) …   Dictionary of Greek

  • Moni Toplou — General view of Toplou monastery. The bell tower …   Wikipedia

  • Ίτανος — Αρχαία πόλη της Κρήτης, που βρισκόταν στην ανατολική πλευρά του νησιού. Ερείπια της πόλης, όπως επίσης και νομίσματα που κόπηκαν το 500 π.Χ., βρέθηκαν στη σημερινή θέση Ερημούπολη (ΒΑ της μονής Τοπλού, σε απόσταση 27 χλμ. από τη Σητεία). Πρώτες… …   Dictionary of Greek

  • Παναγίας, μονή — Ονομασία με την οποία είναι γνωστά διάφορα μοναστήρια. 1. Ακρωτηριανής (Τοπλού). Ανδρικό μοναστήρι του νομού Λασιθίου. Bλ. λ. Τοπλού, μονή. 2. Καλυβιανής. Γυναικείο μοναστήρι του νομού Ηρακλείου. Bλ. λ. Καλυβιανής (Παναγίας), μονή. 3. Κλεισούρας …   Dictionary of Greek

  • Terpsichori Chryssoulaki-Vlachou — Terpsichori Chryssoulaki Vlachou, ( el. Τερψιχόρη Χρυσουλάκη Βλάχου), born in Sitia, ( el. Σητεία), was a Greek female radio operator working for the Greek resistance during World War II. She was executed by the Nazis when caught.BiographyBorn in …   Wikipedia

  • Moni Toplou — 35°13′17.1″N 26°12′57.8″E / 35.221417, 26.216056 …   Wikipédia en Français

  • Ιεραπύτνης και Σητείας, Ιερά Μητρόπολη — Μητρόπολη με έδρα την Ιεράπετρα. Υπάγεται στην ημιαυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία της Κρήτης, με εξάρτηση από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Περιλαμβάνει 84 ενοριακούς ναούς. Για την πλέον άρτια και εύρυθμη περιφερειακή της οργάνωση,… …   Dictionary of Greek

  • Κοντός, Ιωάννης — Αγωνιστής του 1821 από τη Σητεία. Συμμετείχε σε πολλές επιχειρήσεις από την έναρξη της Επανάστασης. Το 1822 πολιόρκησε μαζί με συναγωνιστές του την Ιεράπετρα και αργότερα (1828) απέκλεισε στη μονή Τοπλού 1.200 Τούρκους με τον αρχηγό τους,… …   Dictionary of Greek

  • μοναστήρι ή μονή — Συγκρότημα κτιρίων διατεταγμένων γύρω από έναν ναό και προορισμένων να εξυπηρετήσουν τη διαμονή και τη διαβίωση των μοναχών. Τα μ. εμφανίζονται από τους πρώτους ήδη αιώνες του χριστιανισμού· αναφέρονται συγκεντρώσεις μοναχών, ασκητών ή αναχωρητών …   Dictionary of Greek

  • Παντόγαλος, Γαβριήλ — Μοναχός και λόγιος από την Κρήτη. Το 1600 ανακαίνισε το μοναστήρι του Τοπλού (Κυρά Ακρωτηριανή), που βρίσκεται στην πρώην επαρχία της Σητείας. Σε δική του ενέργεια οφείλεται και η πλάκα που στήθηκε στην αυλή και απέναντι στην είσοδο της μονής, με …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”